Her ne kadar 100 yıl öncesine kıyasla bu alanlarda birçok çalışma yapılmış olsa da günümüzde bazı ülkelerde hala kadınlara tanınan haklar ile erkeklere tanınan haklar arasında ciddi farklılıklar bulunur. Örneğin Suudi Arabistan’da yakın geçmişe kadar (2018) kadınların araba kullanmasının kanunlar çerçevesinde yasaklandığı bilinir
Tarih boyunca kadınların sosyal hayat içerisinde yaşadıkları kısıtlamalar, iş dünyası içerisinde de pasif bir rol üstlenmelerine sebep olmuştur. CVwizard platformunun güncel iş piyasası trendlerini belirlemek amacıyla yaptığı anketin sonuçları, günümüzde erkeklerin kadınlara kıyasla daha adil ücret aldıklarını düşündüklerini gösterir.
Yapılan çalışma 18-60 yaş arasında bulunan ve iş dünyasında aktif rol alan 1000 farklı bireyin toplamda 10 sorudan oluşan ankete verdiği cevapları içerir. Anket sonuçları doğrultusunda şu anda çalıştığı işte adil gelir kazandığını düşünen erkeklerin oranı %67,12 iken, kadınların oranı ise %55,15’tir. Kadınların hak ettiği geliri kazanmadıklarını düşündüğünü bariz bir şekilde gösteren anket sonuçları, aynı zamanda Türkiye iş piyasasındaki yaş ve cinsiyete göre değişen bakış açısının net bir şekilde anlaşılmasını sağlar.
Kadınların Kariyer Hayatında İlerlemesini Engelleyen Faktörler
CVwizard tarafından yapılan anket sonuçları incelendiğinde kadınların iş dünyası içerisinde kendilerini geri planda hissettiklerini gösteren çeşitli bulguların elde edildiği görülür. Örneğin “Diploma ve sertifikalarınız işinizle mi ilgili” sorusuna erkekler %72,02 oranında, kadınların ise %64,85 oranında “evet” cevabını vermiştir. Bu sonuç doğrultusunda diploma sahibi erkek çalışanların kadınlara kıyasla iş dünyasında daha çok kabul gördüğü yorumlanabilir.
Ayrıca “Son bir yıl içerisinde LinkedIn üzerinden iş teklifi aldınız mı?” sorusuna erkeklerin kadınlara kıyasla yaklaşık %6 oranında daha fazla “evet” cevabını vermesi, iş piyasaları içerisinde erkek çalışanlara öncelik tanındığını gösterir. İlgili veriler kapsamında akıllara “Kadınların kariyer hayatında ilerlemesini engelleyen faktörler nelerdir?” sorusunun gelmesi oldukça normaldir ve bu sorunun cevabı aşağıdaki başlıklarda açıklanmıştır.
Toplumsal ve kültürel normlar
Ataerkil yapı doğrultusunda geleneksel öğretiler kadınların öncelikli rolünün aile olduğunu vurgular. Bu bakış açısını benimseyerek yetişen kadın bireyler genel olarak kariyer hayatlarını ikinci planda tutar ve iş dünyasını ilgilendiren hedefler hakkında erteleme eğilimi gösterir. Toplumsal ve kültürel normların çevresel baskı faktörünü oluşturması ise kadın bireylerin iş dünyası içerisinde arka planda kalmasına sebep olur.
Yasal ve politik sebepler
Bazı ülkelerde iş dünyası içerisindeki kadınların haklarını gerektiği kadar koruyan yasal kanunlar bulunmamaktadır. Türkiye özelinde ise bu konu oldukça tartışmalıdır. Yasal ve politik destek mekanizması yeterince gelişmeyen ülkelerde çalışma hayatında ayrımcılıkla karşılaşan kadın bireylerin, kendilerine güven konusunda kaygı yaşadığı bilinir. Bununla birlikte çalışma hayatı içerisinde kendisini güvende hissetmeyen kadın bireylerin iş dünyasından soğuyarak uzaklaşması da bir diğer faktörü oluşturur.
Kurumsal tabanlı engeller
Cinsiyet eşitsizliğini ön planda tutan kurum ve kuruluşlarda kadın bireylerin belirli bir konuma kadar yükselmesine izin verilir. Bu bakış açısının altında, erkeklerin kadınlara kıyasla liderlik becerisinin daha yüksek olduğuna inanma düşüncesi bulunur. Ayrıca evli ve çocuk sahibi olan kadınların esnek çalışma saatlerine yeterince ayak uyduramayacağı düşüncesi de baskındır. İlgili sebepler doğrultusunda kadınların iş dünyasında yükselmesini engelleyen görünmez bir bariyer oluşur.
Rol ve model eksikliği
Kadın bireylerin iş dünyası içerisinde karşılaştığı engeller, yüksek konumlara ulaşılmasını oldukça zorlaştırır. Bu durum sonucunda kariyer hayatına yeni başlayan kadın bireylerin rol ve model olarak benimseyebileceği kişi sayısı doğal olarak azalır. Kariyer yolu içerisinde hedeflerine ulaşmış bir kişiden ilham alamayan kadın bireyler, bu yolculukta kendilerini yalnız hisseder.
Diğer faktörler
Birçok birey kariyer hayatında ilerlerken karşılaşılan potansiyel sorunlarda destek alabileceği bir güç arayışına girer. Finans, mühendislik ve teknoloji gibi çeşitli sektörlerde baskın olarak erkek çalışanların yer alması, kazanç eşitsizliği, toplumsal baskı sonucunda oluşan güvensizlik hissi ve cinsiyete dayalı iş bölümü yapısı, kadınların iş dünyasında destek alarak ilerlemesini zorlaştıran durumları meydana getirir. Bununla birlikte yaşlı ve çocuk bakımı gibi sorumlulukların öncelikli olarak kadın bireylere yüklenmesi, kadınların iş dünyası içerisinde aktif ve etkili bir rol üstlenmesini engeller.
Cinsiyet Eşitsizliğini Ortadan Kaldırmak İçin Neler Yapılabilir?
Her ne kadar cinsiyet eşitsizliği günümüzde çeşitli ülkelerde daha bariz bir şekilde yaşansa da küresel çapta bu sorunun varlığı göz ardı edilemez. Bu sebeple eşitsizlik durumunu ortadan kaldırmak ve iş dünyasına kadın bireyleri kazandırmak için yapıcı, etkili ve aynı zamanda sonuç odaklı çalışmaların yapılması gerekir.
Toplumsal algıyı değiştirmek için yapılacak çalışmalar, bu sorunu kökten çözmek için izlenmesi gereken ilk adımdır. Toplumsal yapı üzerinde farkındalık oluşturacak faaliyetlerin düzenlenmesi ve öğrencilere küçük yaştan itibaren eşitlik ilkesinin öğretilmesi, toplumsal anlayışı değiştirmek için izlenmesi gereken yöntemler arasında bulunur.
İş dünyası içerisinde kadın çalışanlara erkeklere kıyasla daha fazla esneklik seçeneklerinin sunulması, kadınların aile içerisindeki sorumluluklarını yerine getirirken kariyer hayatlarında daha rahat ilerlemeleri için bir destek oluşturacaktır. Yasal kanunlarla cinsiyet eşitliğini destekleyen yasaların çıkarılması ise kadın haklarının kariyer hayatı içerisinde kesin çizgilerle belirlenmesini sağlayacak olan önemli bir adımdır.
Kadınların üst düzey pozisyonlarda daha fazla rol alması için kurumsal düzenlemelerin yapılması, kariyer hayatına yeni giren kadın bireylerin daha yüksek kişisel kariyer hedefleri koyması için uygun zemini oluşturacaktır. Bu adımların her birinin hayata geçmesi bir süreç ister ve bu sürecin olabilecek en hızlı şekilde sonuçlanması için iş verenlere ve politikacılara büyük bir rol düşer.
Sonuç
Dünya genelinde ve Türkiye iş piyasaları özelinde kadın ve erkek arasındaki eşitsizlik gündem olan tartışmalı bir konudur. Eşitsizlik konusunun oluşturduğu sonuçlar, kadınların iş dünyası içerisinde erkekler kadar etkin bir konuma sahip olmasını engeller. Toplumsal farkındalık oluşturmak amacıyla yapılacak çalışmalar ve yasal düzenlemeler, iş dünyasındaki eşitsizlik sorununu ortadan kaldırmak için izlenebilecek en iyi yöntemler arasında bulunur.
İş dünyasının güncel trendlerini belirlemek adına CVwizard platformu tarafından yapılan anketin sonuçları, çalışanların iş dünyasına karşı güncel bakış açısını kavramak adına önemli bilgilere ulaşılmasını sağlar. Yapılan anketin detaylarını daha kapsamlı bir şekilde öğrenmek ve platform tarafından iş arayan bireyler için sunulan hizmetleri incelemek için CVwizard sitesini ziyaret edebilirsiniz.
